– Қаржылық инвестициялық пирамида туралы жарнама, яғни жеке және тікелей ақпаратты қоғамдық түрде немесе бұқаралық ақпарат құралдары, телекоммуникация желілері немесе онлайн платформалар арқылы тарату, азаматтарды тарту мен оларды елеулі шығынға ұшырату үшін максималды 4 жылға бас бостандығынан айыру жазасы қарастырылған. Сонымен қатар, қаржылық пирамиданы құрып, басқарғаны үшін 5-тен 12 жылға дейін мүлікті тәркілеумен жазаланады. Батыс Қазақстан облысында әлеуметтік желілердегі әдемі суреттерді көріп, «табысқа жетемін» деп ұмтылған 6 әйелдің 5 жылға бас бостандығынан айырылғаны тіркелді, бірақ олардың әл-ауқаты үшін басқа адамдар мен олардың отбасыларының тағдырлары қиратылатынын ескермеді, – деді Батыс Қазақстан облысы Экономикалық тергеу департаментінің басшысы Асылбек Дюсенов.
Сондай-ақ, азаматтарды қаржылық пирамидаларға тартуды азайту мақсатында азаматтардың хабардарлығын арттыруға бағытталған білім беру бағдарламалары жүзеге асырылуда. Бұл бағдарламаларға семинарлар, ақпараттық науқандар, адамдарға алаяқтық схемаларды анықтауға және өздерінің қаржылық мүдделерін қорғауға үйрететін шаралар кіреді. Экономикалық тергеу департаментінің қызметкерлері жоғары және орта оқу орындарында, еңбек ұжымдарында тұрақты түрде дәрістер өткізеді. Алдын алу жұмыстары да қаржылық пирамидаларға жарнама жасау мен қатысуға жол бермеу үшін жүргізілуде. Бүгінгі таңда 380 сайт, 2097 қатысушысы бар 6 WhatsApp мессенджеріндегі топтар блокталды. Азаматтардың құқықтарын қорғау үшін шағымдар беру және зардап шеккендерге білікті көмек алу механизмдері құрылуда.
– Қаржылық мониторинг агенттігі Telegram-да «BAIQA piramida» чат-ботын әзірледі, ол азаматтарға қаржылық пирамидаларға тартатын алаяқтардан қорғануға көмектеседі. Чатта табыс ұсынатын компанияның БИН-ін немесе оның сайтына, әлеуметтік желілердегі парағына немесе тобына сілтемесін енгізу жеткілікті, сонда компанияның қаржылық пирамидаларға қатыстылығы немесе мұндай тәуекелдің бар-жоғын біле аласыз. Азаматтардың Telegram-да «АФМ Insider» ботына жүгінуге мүмкіндігі бар, ол анонимділікті қамтамасыз етеді және компанияны тексеруге мүмкіндік береді, сондай-ақ салымшылардың санының өсуін болдырмауға уақытында шаралар қабылдауға мүмкіндік береді. Ресми түрде шағым жасау үшін белгіленген тәртіпте – кезекші бөлімге, eOtinish арқылы немесе АФМ-нің 1458 колл-орталығына не ДЭР-дің Батыс Қазақстан бойынша сенім телефонына 8-7112-53-84-27 хабарласу ұйымдастырылды, – деп атап өтті А. Дюсенов.
Қаржылық пирамидалармен күрес шаралары азаматтарды қорғауда және экономикалық тұрақтылықты сақтауында маңызды рөл атқарады. Онымен тиімді күресу заңнамалық бастамаларды, білім беру бағдарламаларын, заманауи ақпараттық технологияларды қолдануды қамтитын кешенді тәсілді талап етеді. Азаматтардың хабардарлығы мен белсенді қатысуы да осы күресте маңызды факторлар болып табылады.
Жанна Балыкова,