Назарбаевтың күйеу баласына сот процесі бола ма? Қазақстанның ең бай адамдарының бірі Тимур Құлибаевты не күтіп тұр?
Кулибаев әйелімен бірге елдегі ең ірі коммерциялық банк Halyk bank-ты басқарады. Ол Алматы, Астана, Атырау, Ақтөбе, Ақтау, Шымкент және Дубайда жалпы көлемі бір миллион шаршы метрден асатын коммерциялық жылжымайтын мүлікті жалға беру және басқарумен айналысатын «Mercury Properties» компаниясының иесі.
Сондай-ақ, Кулибаевтың екі ондық мұнай өндіруші және мұнай трейдерлік компанияларда үлестері бар.
Бұл барлық мүлік Назарбаевтың билігі кезінде жұбайларымен сатып алынған. Дегенмен, алғашқы президент биліктен кеткеннен кейін, Кулибаев сотқа тартылуы мүмкін. Nege Aqsha телеграм-каналының хабарлауынша, олигархқа Генеральды прокуратура жанындағы Активтерді қайтару комитеті талап арыз берді: бұл туралы «Судебный кабинет» порталында ақпарат пайда болғаннан кейін белгілі болды.
Осы фонға орай, мәжіліс депутаты Ермурат Бапи олигархты қазақстандық мұнайды сату арқылы артық пайда табуда айыптады. Бапи, Қазақстан мұнайын сатудан түскен табыстың елеулі бөлігі Кулибаевқа тиесілі компанияларға кететінін айтты: олар 200-ден аса, 22 елде тіркелген. Депутаттың айтуынша, олигарх артық пайда алады, ал Қазақстан бюджеттегі кемшіліктерді сыртқы қарыздар мен болашақ ұрпақ қорының қаражатын жұмсау арқылы жабуда.
«Баршаға мәлім, қазақстандық мұнай своп операциялары бойынша ел ішінде бір бағамен, ал оның шегінен тыс мүлдем басқа [бағалармен] сатылады. Ал айырма офшорларда және шетелдік компаниялардың есепшоттарында қалып қояды, — деді Ермурат Бапи. — Енді тойып, алғанымен қанағаттанатын уақыт келді. Болашақ ұрпаққа не болса да қалдыру керек!»
Бапи, Қазақстанда пайдалы қазбаларды экспорттау бойынша Ұлттық оператор құру мәселесінің жетілгенін атап өтті. Оның пікірінше, осындай оператордың пайда болуымен, Кулибаев сияқты жеке тұлғалар мұнайды қайта сату арқылы байып кетуді тоқтатады.
Nege.Aqsha телеграм-каналының мәліметтері бойынша, Кулибаевты Қазақстан мемлекеті жартылай кедейлендіруді жоспарлаған тұлғалар тізіміне енгізу туралы шешім өткен жылы қабылданған. Осыдан кейін 2024 жылдың көктемінде Тимур Кулибаевтың өкілдері Қазақстан Генеральды прокуратурасының Активтерді қайтару комитетіне бірден үш талап арыз берді, бірақ олардың бәрі қабылданбады. Сол кезде ведомство олигархтың мүлкі туралы ақпаратты жариялаудан бас тартты, бұл ақпарат мемлекеттік құпияларға жатады деп мәлімдеді.
Nege.Aqsha мәліметтеріне сәйкес, 2023 жылдың 13 қазанында активтерді қайтару комиссиясының шешімімен Кулибаев олигалия субъектілерінің құпия тізіміне енгізілді, оның мүлкі мемлекетке қайтарылуы мүмкін.
Сол уақытта БАҚ-та Кулибаевтың Қазақстан билігімен қандай да бір сотқа дейінгі келісімге келгені туралы ақпарат пайда болды: оған сәйкес ол қазынаға шамамен миллиард доллар төлеп, «индульгенциясын» алып, активтерін сақтап қалу мүмкіндігіне ие болады.
Бұл ақпаратты кейін мұнай-газ саласының сарапшысы Олжас Байдильдинов түсіндірді. Оның айтуынша, шын мәнінде Қазақстан мемлекеті бұрынғы президенттің күйеу баласынан екі есе көп, яғни екі миллиард доллар алды. Бірақ ресми түрде бұл ақпарат ешкіммен расталмаған.