Назарбаевтың күйеу баласына сот процесі басталуы мүмкін бе? Қазақстанның ең бай адамдарынан бірі Тимур Құлибаевты не күтіп тұр?

Кулибаев пен әйелі Halyk bank-ті, еліміздегі ең ірі коммерциялық банкті бақылауда ұстайды. Ол «Mercury Properties» компаниясының иесі, бұл компания Алматы, Астана, Атырау, Ақтөбе, Ақтау, Шымкент және Дубайда жалпы бір миллион шаршы метрден астам коммерциялық жылжымайтын мүлікті жалға беру және басқарумен айналысады.

Сонымен қатар, Кулибаевтың екі ондық мұнай өндіруші және мұнай трейдерлік компанияларында үлестері бар.

Бұл мүліктің барлығы жұбайлардың Назарбаев билік еткен кезде сатып алынған. Алайда, алғашқы президент биліктен кеткеннен кейін, Кулибаев сот алдына шығуы мүмкін. Nege Aqsha телеграм-каналының хабарлауынша, олигархқа Генеральды прокуратураның Активтерді қайтару комитеті талап арыз берді: бұл ақпарат «Судебный кабинет» порталында жарияланғаннан кейін белгілі болды.

Осыған орай, мәжіліс депутаты Ермурат Бапи олигархты Қазақстан мұнайын сату арқылы аса табыс табуда айыптады. Бапи Қазақстан мұнайын сатудан түскен табыстың едәуір бөлігі Кулибаевқа тиесілі компанияларға кететінін мәлімдеді: олардың саны 200-ден асады, олар әлемнің 22 елінде тіркелген. Депутаттың айтуынша, олигарх аса пайда табуда, ал Қазақстан бюджеттегі тапшылықтарды сыртқы қарыздар мен болашақ ұрпақ үшін құрылатын Ұлттық қордың қаражатын жұмсау арқылы жамап жатыр.

«Баршаға белгілі, Қазақстан мұнайы своп операциялары арқылы ел ішінде бір бағамен, ал оның шегінде мүлде басқа бағамен сатылады. Ал айырма офшорларда және шетелдік компаниялардың есепшоттарында қалады, — деді Ермурат Бапи. — Енді жетер, алғанымен қанағаттану керек. Болашақ ұрпаққа да бір нәрсе қалдыру қажет!»

Бапи Қазақстанда пайдалы қазбаларды экспорттау бойынша Ұлттық оператор құру мәселесі уақытылы көтерілгенін атап өтті. Оның пікірінше, осындай оператор пайда болғаннан кейін, кейбір тұлғалар, соның ішінде Кулибаев, мұнайды қайта сату арқылы байымайтын болады.

Nege.Aqsha телеграм-каналының мәліметтері бойынша, Кулибаевты Қазақстан мемлекетінің байлығын азайтуға ниетті тұлғалар тізіміне қосу шешімі бір жыл бұрын қабылданды. Осыдан кейін 2024 жылдың көктемінде Тимур Кулибаевтың өкілдері Қазақстанның Генеральды прокуратурасының Активтерді қайтару комитетіне үш талап арыз берді, бірақ олардың барлығы қабылданбады. Сол кезде ведомство олигархтың мемлекетке беруге ниетті мүліктері туралы ақпаратты жариялаудан бас тартты және бұл ақпараттың мемлекеттік құпияларға жататынын айтты.

Nege.Aqsha мәліметтері бойынша, 2023 жылдың 13 қазанында активтерді қайтару комиссиясының шешімімен Кулибаев құпия олигополия субъектілерінің тізіміне енгізілді, оның мүліктері мемлекетке қайтарылуы мүмкін.

Сонымен қатар, БАҚ-да Кулибаевтың Қазақстан билігімен қандай да бір досудебное келісімге келгені туралы ақпарат пайда болды: ол мемлекет қазынасына шамамен миллиард доллар төлеп, өзінің «индугенциясын» алып, активтерін сақтауға мүмкіндік алады.

Бұл ақпаратты кейін мұнай-газ саласының сарапшысы Олжас Байдильдинов түсіндірді. Оның айтуынша, шын мәнінде, Қазақстан мемлекеті бұрынғы президенттің күйеу баласынан екі есе көп, яғни екі миллиард доллар алды. Бірақ бұл ақпарат ресми түрде ешкіммен расталған жоқ.